Türkiye: Ülke Profili 2011-2012

Türkiye ülke profili, ERRC’nin ana çalışma alanları olan konut (tahliyeler), eğitim ve kapasite geliştirme başlıkları üzerine odaklanmıştır. Ayrıca 2012 yılında Türkiye’de istihdam ve sağlık alanlarında Romanlara ilişkin belli başlı gelişmelere de değinmektedir. Rapora erişmek için tıklayınız     

Çoklu Kültürün Bir İfade Biçimi Olarak Çalgıcı Romanlar

Müzik, çingenelerin hayatında farklı boyutlara sahip bir olgudur. Müzik üzerine olan yetenekleri doğrultusunda sanata bakış açıları değişik şekillerde olmuş ve bu yeteneklerini geçimlerini temin etmek adına çok iyi kullanmışlardır. “Dünyada Çingeneler üzerine araştırma yapan bilim adamlarının genel kanaati dünyadaki hiçbir etnik gurubun, Çingeneler kadar müzik zevki ve kabiliyetinin olmadığı doğrultusundadır. Dünyanın dört bir yanına dağılmış…

“Burada Herşey Kendiliğinden”: Mersin’de Yaşayan Romanlar Üzerine Alan Araştırması

  Romanlar tarih boyunca “tekinsiz” bir topluluk olarak görülmüştür. Göç ettikleri ve yerleştikleri her yerde damgalanma ve ayrımcılık ile karşılaşmıştır. Maruz kaldıkları dışlanmaların doğurduğu sonuçlar Romanların sayısız açıdan dezavantajlı olmalarına yol açmıştır. Günümüzde Romanların yaşadığı her coğrafyada, olumlu toplumsal hareketliliğin zayıflığı ve ötekileştirme Romanların ortak sorunlarıdır. Bu çalışmada Mersin’de  Romanların bu sorunlardan ne ölçüde “pay…

Kıbrıs’taki Gurbetlerin Gizli Dili

Çoğunluğu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içerisinde yaşayan ve kendilerine “Gurbet” denilen küçük bir topluluk bulunmaktadır. Genel algılamaya uygun olarak “Çingene” diye de bilinen bu topluluğun kendi aralarında kullandığı gizli bir dili vardır. Türkçenin dilbilgisi kuralları içinde şekillenen bu dilin farklılığı, genel itibariyle kelime hazinesindeki farklardan oluşmaktadır. Bu yazıda Gurbetler ve onların gizli dillerinden bahsedilerek…

Haklarınızı Bilmek ve Onlar İçin Mücadele Etmek: Roman/Çingene Aktivistler İçin Bir Rehber

1990’lı yılların ortalarında Roman/Çingene hakları alanının ortaya çıkmasıyla beraber Avrupa Roman Hakları Merkezi de kuruldu. İnsan haklarının gerçek yaşamda uygulanması için çalışan Avrupa Roman Hakları Merkezi, Romanlarla/Çingenelerle ilgili sorunlarda insan hakları alanında tavır belirleyerek bir soyutlamayı somutlaştırmaktadır. Ancak buradaki somutlaştırma, tümdengelim olarak anlaşılmamalıdır. İnsan hakları ilkeleri ve normları, Romanlarla/Çingenelerle ilgili sorunlarda benimsenmesi gereken yaklaşımları doğrudan…

Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi ve Devletin Mübadil Romanlara İlişkin Söylem ve Politikaları

Bu çalışma, 1923 Nüfus Mübadelesi ile Yunanistan’dan Türkiye’ye gelen Romanlara ilişkin olarak devletin izlediği iskân ve denetim politikalarını incelemektedir. Devlet, gayri Türk unsurlardan sayılan mübadil Romanları üretken nüfus sorununun çözümünde, tarımsal işgücü, zanaatkâr ve niteliksiz emek gücü olarak kabul etmiştir. Öte yandan devlet, Romanları etnik/ırksal kökenleri gereği ahlaki, sosyal ve iktisadi değerlere aykırı şekilde yaşayan…

XVI. Yüzyılda Osmanlı Ordusunda Çingeneler

Dünyanın her köşesine dağılmış olan Çingeneler, Osmanlı Devleti’nde çoğunluğu Rumeli’de olmak üzere bulunuyordu. Osmanlı devleti sınırları açısından genişlemeyi hedeflediği Rumeli’de geri hizmet kurumlarını oluştururken, özellikle demircilik ve maden işlemekten iyi anlayan Çingenelerden yararlanmayı planlayarak onları askeri nitelik taşıyan geri hizmet kurumlarına aldı. Askeri teşkilata alınan Çingeneler, Osmanlı Devleti’nde Yaya – Müsellem, Yörük, Martalos ve Voynuk…

Yurttaşlık Kavramı ve Türkiye’de Yurttaşlık: Edirne Çingenelerinin/Romanlarının Yurttaşlık Algısı Üzerine Bir Araştırma

Bu çalışmada Çingene/Roman kökenli yurttaşların Anayasal haklar ve ödevler açısından devletle olan ilişkileri ele alınmıştır.Edirne’de yasayan Çingene/Roman kökenli yurttaşların devlet ile olan ilişkilerini karşılıklı haklar ve ödevler üzerinden inceleme amacı taşıyan bu çalışma hem konu, hem de kullanılan yöntem açısından özgün bir nitelik taşımaktadır. Bu çalışma sonuçlarının Çingenelerin/ Romanların haklarının geliştirilmesinde ve sosyoekonomik durumlarının iyileştirilmesinde…

Varoşun Üç Hali : “İç Varoş”, “Parçalanmış Varoş” ve “Bütünleşik Varoş”

1995 Gazi Mahallesi ve 1996 1 Mayıs Olayları ertesinde, varoş, mekânsal ayrışma olgusunun ve toplumsal damgalamanın ifadesi olarak medya söylemine ardından da – mekânsal ayrışmanın ve damgalamanın kavramsallaştırılması amacıyla eski gecekondu mahalleleri ve kent yoksullarının yaşadıkları bölgeleri tarif eden bir terim olarak – sosyal bilimler literatürüne girdi. Literatürde varoşun toplumsal-kültürel mesafe belirten kullanımları ve süreç…

İdeolojik Bir Kurgu ve Ötekileştirme Referansı Olarak ‘İnsan Doğası’: Bartın Romanları Örneği

    İnsan doğası’ binlerce yıldır farklı disiplinler tarafından sorgulanmaktadır. Bir antropolog ise bu sorgulamaları hayatla ilişkilendirmeli, bu ilişkiye yönlendirmelidir. ‘İnsan doğası’ kavrayışı hayatta nasıl çalışmaktadır? İnsan doğası hakkındaki her tartışma belirli bir toplumsal düzenlemenin temelini oluşturmaktadır. Örneğin kapitalist toplumlarda insanların ‘rekabetçi’, içgüdüsel olarak ‘birikimci’ olduğu kabul edilir (öyle olması da beklenir). Oysa insanlığın başlangıcından…